«Τι Ήχο Έχουν οι Ρίζες σας;» Τέχνες εν κινήσει με το New York City Center

Η ψηφιοποίηση συλλογών, το livestreaming, οι διαδικτυακές ηχογραφήσεις/μαγνητοσκοπήσεις παραστάσεων και οι διαδικτυακές πηγές πληροφόρησης αναμφισβήτητα παρέχουν σε ένα ευρύτερο κοινό τη δυνατότητα πρόσβασης και γνωριμίας με τις συλλογές μουσείων και πολιτιστικών ιδρυμάτων.

Ωστόσο, η ψηφιακή πρόσβαση είναι πολύ διαφορετική από την άμεση επαφή. Θα υπάρχει πάντα απόσταση ανάμεσα στο πραγματικό και ψηφιακό αντικείμενο, και αυτή η απόσταση επιδρά στον αντίκτυπο της τέχνης. Η αμεσότητα, η προσωπική επαφή και ο αυθορμητισμός της τέχνης που βιώνει κάποιος από κοντά δεν γίνεται να υποκατασταθούν.

Αυτός ο αυθορμητισμός ήταν ιδιαίτερα αισθητός κατά την πρώτη περιοδεία του City Center On the Move.

Μία ζεστή ημέρα του Απριλίου, περισσότεροι από διακόσιοι άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο Brownsville Recreation Center του Brooklyn, για την πρεμιέρα του City Center On The Move. Η παράσταση ξεκίνησε με μία έκρηξη κρουστών, με τρεις χορευτές κλακετών να χορεύουν περίπλοκους και αναπάντεχους ρυθμούς, με τη συνοδεία ζωντανής μουσικής και υπό την καθοδήγηση της διεθνούς αναγνωρισμένης χορεύτριας κλακετών και χορογράφου, Ayodelle Casel.

Οι μουσικοί και οι χορευτές κλακετών δεν ήταν οι μόνοι άνθρωποι πάνω στη σκηνή. Ο φωνητικός αυτοσχεδιασμός από ένα μέλος του κοινού, μετά από πρόσκληση, έδωσε μία τελείως διαφορετική διάσταση σε ένα από τα τραγούδια. H Casel ζήτησε σε παιδιά που παρακολουθούσαν την παράσταση να ανέβουν στη σκηνή μαζί με τους χορευτές κλακετών και μερικές από τις παραστάσεις που ακολούθησαν κατέληξαν σε αυθόρμητα μαθήματα χορού. Όπως δήλωσε η Casel σε μία συνέντευξη στο New York Public Radio: «οι κλακέτες είναι μία αυτοσχεδιαστική μορφή τέχνης…εάν και η παράσταση είναι, θα έλεγα, κατά 98,9% χορογραφημένη, υπάρχουν στιγμές όπου οι χορευτές εκφράζονται ελεύθερα».

Μετά το δυναμικό ξεκίνημα της παράστασης, ρώτησε έναν-έναν τους μουσικούς και χορευτές: «Τι ήχο κάνουν οι ρίζες σας;» και καθένας από αυτούς χόρεψε ή έπαιξε ένα σύντομο κομμάτι. Η Casel μίλησε για τη δική της σχέση με τις κλακέτες, και χόρεψε, παρουσιάζοντας ρόλους από τους οποίους οι έγχρωμες γυναίκες ήταν παραδοσιακά αποκλεισμένες στο συγκεκριμένο είδος.

Η παράσταση, όπως είχε σχεδιαστεί από την Casel, ήταν πολύ προσωπική για τους συμμετέχοντες. Το City Center on the Move βασίζεται πολύ στην έννοια της πρόσβασης, γεγονός που αγγίζει σε προσωπικό επίπεδο την Casel . «Είμαι από το Bronx», ανέφερε, «και ένα από τα πράγματα που είναι ιδιαίτερα συναρπαστικό στις παραστάσεις του On The Move είναι ότι γείτονές μου, που γνωρίζω εδώ και 25 χρόνια και οι οποίοι δεν είχαν έρθει ποτέ να με δουν να χορεύω, ήρθαν τώρα για πρώτη φορά σε μία από τις παραστάσεις μας».

Η παράσταση παρουσιάστηκε σε κοινοτικές αίθουσες εκδηλώσεων και στους πέντε δήμους της Νέας Υόρκης, με ελεύθερη είσοδο, χάρη στην υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), μεταξύ άλλων. Το City Center on the Move, που αρχικά είχε ξεκινήσει ως New York City Center γιορτάζει την 75η επέτειό του, ενώ έχει αντλήσει έμπνευση και πρακτική καθοδήγηση από το Public Theater’s Mobile Unit, το οποίο είχε επίσης την υποστήριξη του ΙΣΝ.

H ενίσχυση της πρόσβασης στις τέχνες και τον πολιτισμό από κοντά αλλά και μέσω ψηφιακών μέσων αποτελεί σημείο αναφοράς του έργου του ΙΣΝ. Ένα σημαντικό μέρος αυτού επικεντρώνεται στην υποστήριξη της επέκτασης της πρόσβασης στον πολιτισμό μέσω της τεχνολογίας, όπως με το ιδιαίτερα ενδιαφέρον Εικονικό Μουσείο Ελληνικής Μετανάστευσης στον Καναδά. Ωστόσο, το σημαντικότερο μέσο για την αύξηση της πρόσβασης στις τέχνες θα εξακολουθήσει να μην είναι ιδιαίτερα απαιτητικό τεχνολογικά και θα παραμείνει και το πιο άμεσο: οι «κινητές» παραστάσεις και εκθέσεις που θα προσεγγίζουν κόσμο που σε διαφορετική περίπτωση δεν θα είχαν τη δυνατότητα να τις παρακολουθήσουν.

Το City Center On The Move θα επιστρέψει την άνοιξη του 2020 με παραστάσεις στη Νέα Υόρκη, μαζί με τους The Civilians, έναν θίασο που συνδυάζει το θέατρο και τη δημοσιογραφία, με στόχο τη διερεύνηση σύγχρονων κρίσιμων ζητημάτων.