Theater of War Productions: Προσεγγίζοντας Σκληρές Αλήθειες μέσω του Θεάτρου
Παρακολούθησα από μακριά –καθώς ζω στη Γαλλία– τη βαρβαρότητα των πρόσφατων περιστατικών φυλετικής αδικίας στις ΗΠΑ και τις διαδηλώσεις που πυροδότησαν.
Τα θέματα που βρίσκονται στην πηγή του προβλήματος δεν είναι ξένα για την Ευρώπη και οφείλουμε να προβληματιστούμε για όσα συμβαίνουν. Ο ρατσισμός και η καταπίεση, ανεξάρτητα από το πόσο αόρατα ή μεταμφιεσμένα μπορεί να είναι, αποτελούν απειλή για τις κοινωνίες μας. Ωστόσο, για να αναγνωρίσουμε πόσο βαθιά ριζωμένες είναι οι διακρίσεις και οι ανισότητες στην καθημερινότητά μας, θα χρειαστεί να έρθουμε αντιμέτωποι με δύσκολες παραδοχές. Προϋπόθεση για να κατανοήσουμε και να αναγνωρίσουμε τέτοιου είδους ζητήματα είναι να συμμετέχουμε και να ακούσουμε προσεχτικά. To Theater of War, ένας οργανισμός που υποστηρίζει το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), θεωρεί το θέατρο ένα κατάλληλο μέσο προσέγγισης.
Το Theater of War παρουσιάζει δραματοποιημένες αναγνώσεις σημαντικών θεατρικών έργων, όπως αρχαίες ελληνικές τραγωδίες αλλά και σύγχρονα έργα, που πλαισιώνονται από ανοιχτές συζητήσεις με το κοινό. Το έργο Prometheus in Prison αποτελεί ένα καινοτόμο έργο, που πραγματεύεται τη δημόσια υγεία σε σχέση με το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης. Το Antigone in Ferguson δημιουργήθηκε πριν από μερικά χρόνια, με αφορμή τη δολοφονία ενός νεαρού μαύρου από αστυνομικό, η οποία πυροδότησε διαμαρτυρίες στις ΗΠΑ, ενώ το Tape θίγει το ζήτημα της συγκατάθεσης και της σεξουαλικής επίθεσης. Το The Oedipus Project αποτελεί την πιο πρόσφατη πρωτοβουλία του Theater of War, με θέμα τον αντίκτυπο της πανδημίας COVID-19.*
Ο οργανισμός διεισδύει στις αξίες που είναι στον πυρήνα του κάθε θέματος, ανοίγοντας τον χώρο για ειλικρινή διάλογο μ’ ένα πολυσυλλεκτικό κοινό. Μέσω των καλλιτεχνικών δράσεών του, επιχειρεί να διερευνήσει τις προοπτικές και εμπειρίες των παρευρισκόμενων και να προωθήσει την αμοιβαία κατανόηση.
Πριν μερικά χρόνια, είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω για πρώτη φορά παράσταση του Theater of War, και συγκεκριμένα την πρεμιέρα του The Drum Major Instinct, ενός έργου βασισμένου στο ομώνυμο τελευταίο κήρυγμα του Δρ Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Πρόκειται για μια παράσταση που θα ήθελα πραγματικά να τη δω να παρουσιάζεται στην Ευρώπη και την Ελλάδα.
Μπορείτε να διαβάσετε το κήρυγμα του ηγέτη των πολιτικών δικαιωμάτων όποτε θέλετε, καθώς είναι διαθέσιμο online. Ωστόσο, είναι τελείως διαφορετικό όταν ακούει κανείς αυτά τα τόσο δυνατά λόγια να ζωντανεύουν, μέσα από ερμηνείες διακεκριμένων ηθοποιών και μιας μεγάλης χορωδίας γκόσπελ από τραγουδιστές, ακτιβιστές, αστυνομικούς και μουσικούς από το Φέργκιουσον του Μιζούρι, από το Μπρούκλιν και το Κουίνς της Νέας Υόρκης. Δεν είναι απλώς μια εμπειρία για Αμερικανούς. Είναι μια ευκαιρία για τον κάθε θεατή να προβληματιστεί σχετικά με τη βαθύτερη ανθρώπινη ορμή που πραγματεύεται το κείμενο και μας αφορά όλους ανεξαρτήτως θρησκείας, φυλής, εθνικότητας ή φύλου: το «ένστικτο του τυμπανιστή», την επιθυμία να ηγηθούμε και να αναγνωριστούμε. Και το πιο σημαντικό είναι μια ευκαιρία για τον καθένα να κάνει μια επιλογή τη στιγμή που παρακολουθεί, μια επιλογή που θα τον ακολουθεί. Αυτό το ένστικτο μπορεί να αξιοποιηθεί για καλό, να προωθήσει το ήθος, τη δικαιοσύνη και την ειρήνη ή μπορεί να είναι μια καταστροφική δύναμη, που στρέφει τον έναν άνθρωπο εναντίον του άλλου. Μπορούμε να διαπρέψουμε, χωρίς να προσπαθούμε να επιβληθούμε ή μειώσουμε ο ένας τον άλλον;
Εάν δεν αντιληφθούμε ότι υφίσταται ένα πρόβλημα και δεν το αναγνωρίσουμε, τα πράγματα δεν μπορούν να βελτιωθούν. Ανεξάρτητα από το πόσο ψηλά είναι τα εμπόδια για τον διάλογο μεταξύ ηπείρων και κοινοτήτων, ο καθένας από εμάς πρέπει να είναι αποφασισμένος να χτίζει γέφυρες, να μοιράζεται και να δρα με οποιοδήποτε τρόπο μπορεί. Είναι προνόμιο να προωθούμε ευκαιρίες για διάλογο και αλλαγή, είτε μέσω του Theatre of War είτε μέσω του έργου που επιτελούν οργανώσεις, όπως ο Humanity in Action.
Χάρις Δεσηνιώτη
Διεύθυνση Δωρεών ΙΣΝ, Μονακό
Το Oedipus Project έρχεται στο SNFestival: RetroFuture την Τετάρτη 24 Ιουνίου, με ερμηνευτές τους Frances McDormand, Oscar Isaac, Jeffrey Wright, John Turturro, Frankie Faison, David Strathairn, Glenn Davis, Marjolaine Goldsmith, και τον πολιτικό Jumaane Williams.
Προτεινόμενα άρθρα και βίντεο:
- "The Drum Major Instinct," Κήρυγμα που Δόθηκε στην Εκκλησία Ebenezer Baptist Church
- “‘Under water or under a knee, we can’t breathe,’” άρθρο γνώμης από το Human Rights Watch
- “SNF Agora Conversations: Anger, Injustice, and a Crisis of Democracy” βίντεο από το SNF Agora Institute στο Johns Hopkins University