Ένας Χρόνος «Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά»

Το πολυετές πρόγραμμα «Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά», που αποσκοπεί στη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης και επιχειρηματικότητας για τους νέους στον αγροδιατροφικό τομέα στην Ελλάδα, υλοποιείται με πρωτοβουλία και αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), συνολικού ύψους €24,5 εκατομμυρίων ($27.4 ml), υπό την καθοδήγηση του Πανεπιστημίου Rutgers και σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και την Αμερικανική Γεωργική Σχολή.

Οι δράσεις του προγράμματος προσφέρονται δωρεάν στους συμμετέχοντες και αφορούν τρεις βασικούς άξονες: την παροχή προγραμμάτων κατάρτισης και συμβουλευτικής, την υποστήριξη της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας, καθώς και τη δημιουργία υποδομών. Παράλληλα, διοργανώνεται πλήθος εκδηλώσεων, όπως το διεθνές συνέδριο για τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού, στην Ξάνθη, και ο μεγαλύτερος διαγωνισμός καινοτομίας στον τομέα της αγροδιατροφής Trophy – Τροφή Challenge, με τη συμμετοχή 50 επιχειρηματικών ιδεών και την ανάδειξη 5 νικητών, που ολοκληρώθηκε τον περασμένο Ιούλιο.

Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους, επαληθεύοντας τη δυναμική του προγράμματος και κατ’ επέκταση του αγροδιατροφικού τομέα στην Ελλάδα, ενώ ήδη απολαμβάνουμε (κυριολεκτικά) τα πρώτα αποτελέσματα του προγράμματος. Το κατσικίσιο αριάνι «Παγγαίο» με γεύση σύκο και φράουλα, αποτελεί το πρώτο προϊόν που παράγεται μέσω του προγράμματος και βρίσκεται εδώ και μερικούς μήνες στα ράφια καταστημάτων διατροφής.

Αριάνι Παγγαίο. Το 1ο Προϊόν που Παράγεται μέσω του Προγράμματος

Συναντήσαμε τον Νίκο Μάρτο, τον άνθρωπο που κρύβεται πίσω από το νέο προϊόν και τον ρωτήσαμε για το νέο εγχείρημα, τη συμβολή του προγράμματος σε όλη την προσπάθεια, και τα μελλοντικά σχέδιά του. Διαβάστε τη συνέντευξη, απολαμβάνοντας αριάνι, σε όποια από τις δύο γεύσεις προτιμάτε.

ΕΡ: Καταρχάς θέλετε να μας συστηθείτε και να μοιραστείτε μαζί μας κάποιες παραπάνω πληροφορίες για το πώς ξεκινήσατε την ενασχόλησή σας με την κτηνοτροφία/τυροκομία για την εταιρεία καθώς και το νέο σας εγχείρημα;

Νίκος Μάρτος: Με λένε Νίκο Μάρτο και είμαι ιδιοκτήτης τυροκομικής μονάδας και πρότυπης κτηνοτροφικής μονάδας με αιγοπρόβατα στην Ελευθερούπολη. Κατάγομαι από τη Βλάστη, μία περιοχή με μεγάλη τυροκομική παράδοση και είμαι η τρίτη γενιά κτηνοτρόφων. Ο παππούς μου, το 1935 μετέφερε τα αιγοπρόβατά του και εγκαταστάθηκε στην Ελευθερούπολη. Εγώ εκεί γεννήθηκα, εκεί μεγάλωσα. Και φυσικά, ακολούθησα το επάγγελμα του κτηνοτρόφου. Από τα πρώτα μου ακόμα βήματα συνειδητοποίησα πως εάν ήθελα να εξελίξω την επιχείρησή μου θα έπρεπε να αναζητήσω συνέργειες και επιστημονική υποστήριξη από κάποιον μεγάλο οργανισμό. Το τελευταίο μου το πρόσφερε η Αμερικανική Γεωργική Σχολή με το πρόγραμμα «Αιγοπροβατοτροφία: Αναδεικνύοντας τα Ελληνικά κτηνοτροφικά προϊόντα» το οποίο σχεδιάστηκε και υλοποιείται από τη Σχολή στο πλαίσιο του ευρύτερου προγράμματος «Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά».

ΕΡ: Με τους φίλους μου λοιπόν, Ιωάννη Καπούλα, Γιώργο Σεχτανίδη και Σταυρούλα Σκαρτούλη, νέοι κτηνοτρόφοι κι αυτοί και ωφελούμενοι του ίδιου προγράμματος σχηματίσαμε μια ομάδα παραγωγών στο Παγγαίο. Σε σύντομο χρονικό διάστημα κατορθώσαμε να βγάλουμε στην αγορά ένα καινοτόμο γαλακτοκομικό προϊόν, το κατσικίσιο αριάνι με γεύση σύκο και φράουλα. Η καινοτόμα συνταγή αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το Α.Π.Θ. και την εταιρεία R&D της Creta Farm, Newmilk.

ΝΜ:Στην ουσία εφαρμόσαμε ένα νέο μοντέλο συνεργασίας πρωτογενούς και δευτερογενούς παραγωγής, εξασφαλίζοντας στην ομάδα μας τα οφέλη της προστιθέμενης αξίας με το καινοτόμο αυτό προϊόν.

ΕΡ: Πού έγκειται η καινοτομία του κατσικίσιου Αριάνι Παγγαίο;

ΝΜ: Πρόκειται για ένα ζημούμενο προϊόν από κατσικίσιο γάλα που έχει τα προβιοτικά χαρακτηριστικά του γιαουρτιού και τη διατροφική αξία του κατσικίσιου γάλακτος. Επιπλέον, δεν έχει συντηρητικά ενώ η γεύση του δεν είναι έντονη, κάνοντάς το ιδιαίτερα αρεστό στα παιδιά που δεν πίνουν εύκολα το κατσικίσιο γάλα.

ΕΡ: Πώς έχουν «υποδεχθεί» μέχρι σήμερα οι καταναλωτές το προϊόν σας;
 
ΝΜ: Παρότι όπως είπα, πρόκειται για ένα νέο εγχείρημα και για αυτόν τον λόγο διατίθεται προς το παρόν σε μικρά σημεία πώλησης στις αγορές Καβάλας, Δράμας και Σερρών, το καταναλωτικό κοινό στο οποίο απευθύνεται το αγκάλιασε και αυτό αποδεικνύεται από τις επαναλαμβανόμενες πωλήσεις.

ΕΡ: Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχετε συναντήσει στην επαγγελματική διαδρομή σας έως τώρα και πώς αποφασίσατε να πάρετε το ρίσκο να επενδύσετε σε ένα καινούργιο προϊόν;

ΝΜ: Από νωρίς αντιλήφθηκα ότι η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η φθίνουσα πορεία της τιμής του αιγοπρόβειου γάλακτος και της φέτας. Αυτό είναι που δημιουργεί προβλήματα στη βιωσιμότητα τόσο του κτηνοτρόφου όσο και του τυροκόμου. Έτσι λοιπόν, για μένα, ήταν μονόδρομος. Αρχικά αντικαταστήσαμε μια ποσότητα παραγωγής της φέτας με το κατσικίσιο τυρί «το Βλάχικο», που ακολουθεί την παραδοσιακή μέθοδο τυροκομίας. Παράλληλα, εμπλουτίσαμε τη γκάμα των προϊόντων μας με νέα, αξιοποιώντας το κατσικίσιο γάλα και παράγοντας το κατσικίσιο αριάνι με γεύση σύκο και φράουλα.

ΕΡ: Πώς σας βοήθησε το πρόγραμμα «Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά;»

ΝΜ: Το πρόγραμμα και οι συνεργάτες μας από την Αμερικανική Γεωργική Σχολή μάς βοήθησαν να βελτιώσουμε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των γαλακτοκομικών μας προϊόντων. Με τη συμβουλευτική που μας προσέφεραν, οι κτηνοτρόφοι της ομάδας μας βελτιστοποίησαν την ποιότητα και την ποσότητα της α’ ύλης. Επιπλέον, μας βοήθησαν στη δημιουργία της συνταγής αλλά και στο στήσιμο της παραγωγικής διαδικασίας.

ΕΡ: Πρόκειται δηλαδή για μια συνεχιζόμενη και συστηματική σχέση-συνεργασία που βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη.

ΝΜ: Πώς πιστεύετε ότι μπορεί να συμβάλλει το πρόγραμμα στην αλλαγή του τοπίου του αγροδιατροφικού τομέα στην Ελλάδα;

Με τη δημιουργία νέων παραδειγμάτων συνεργατικών σχημάτων γύρω από καινοτόμα προϊόντα. Ήδη, για να καταλάβετε, πολλοί κτηνοτρόφοι της περιοχής παρακολουθούν με ενδιαφέρον αυτήν την προσπάθειά μας και έχουν εκδηλώσει τη θετική τους πρόθεση να συμμετάσχουν και αυτοί στην ομάδα μας, εάν φυσικά υπάρξει αύξηση της ζήτησης από το καταναλωτικό κοινό.

Αυτό που μας βοήθησε το πρόγραμμα να κάνουμε εμείς, μπορεί να αποτελέσει την αρχή για τέτοιες προσπάθειες και σε άλλες περιοχές. Γενικά όμως, ο χώρος της κτηνοτροφίας χρειάζεται μεγάλη και συνεχή υποστήριξη. Αυτό δηλαδή που αντιλήφθηκε και πραγματοποίησε το ΙΣΝ μέσα από αυτό το πρόγραμμα.

ΕΡ: Έχετε σκεφτεί τα επόμενα επιχειρηματικά σας βήματα; Και εάν ναι, θα θέλατε να μας αποκαλύψετε κάποιο από αυτά;

ΝΜ: Τα πρώτα αποτελέσματα του κατσικίσιου ροφήματός μας δημιούργησαν την αισιοδοξία να τολμήσουμε να μπούμε και στην παραγωγή του φρέσκου κατσικίσιου γάλακτος, της κατσικίσιας παραδοσιακής γιαούρτης και της κατσικίσιας στραγγιστής γιαούρτης, διευρύνοντας έτσι τη συνεργασία μας με τους ντόπιους κτηνοτρόφους.

ΕΡ: Τι θα συμβουλεύατε έναν νέο άνθρωπο που θα ήθελε να δραστηριοποιηθεί στον τομέα της αγροδιατροφής;

ΝΜ:Πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια, επιμονή, υπομονή και γερά νεύρα. Να βασιστεί από την αρχή σε επιστημονική υποστήριξη και όχι απλά στην εμπειρική γνώση των παλαιότερων. Αν συνδυάσει τα παραπάνω, θα δει αποτελέσματα και θα εξασφαλίσει μία αξιοπρεπή ζωή στην ελληνική επαρχία.

Το έντυπο για τον 1ο χρόνο λειτουργείας του προγράμματος Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά είναι διαθέσιμο εδώ.