Ενισχύοντας τις Σχέσεις μεταξύ Γενεών για έναν Ισχυρότερο Κοινωνικό Ιστό

Τι ήταν αυτό που έκανε τον καύσωνα του 1995 στο Σικάγο δέκα φορές πιο θανατηφόρο για τους ηλικιωμένους σε μια γειτονιά, σε σύγκριση με μια άλλη που βρισκόταν ακριβώς δίπλα; Kαι τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για την κρίση στη δημόσια υγεία που βιώνουμε σήμερα;

Σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο Eric Klinenberg, η τόσο «διαφορετική εικόνα» ανάμεσα στις δύο γειτονιές οφείλεται στην ισχύ των κοινωνικών δεσμών της εκάστοτε περιοχής. Οι κοινωνικοί δεσμοί μεταξύ γειτόνων και διαφορετικών γενεών μπορούν να λειτουργήσουν σαν ανάχωμα, προστατεύοντας τα ευάλωτα μέλη της κοινότητας από τις σοβαρές επιπτώσεις της κρίσης. Ο Klinenberg, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, που θα συμμετάσχει στη συζήτηση στο SNF Conference αυτόν τον μήνα, ισχυρίζεται ότι αυτός ακριβώς ο τύπος κοινωνικής αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών είναι απαραίτητος για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Οι δωρεές του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) έχουν σκοπό να συμβάλουν στην προστασία μιας ιδιαίτερης ευάλωτης ομάδας ιδιαίτερα κατά την περίοδο της πανδημίας, και συγκεκριμένα των ηλικιωμένων, δημιουργώντας δεσμούς αμοιβαίας φροντίδας μεταξύ διαφορετικών γενεών. Οι εν λόγω δωρεές δεν προσεγγίζουν τη στήριξη των ηλικιωμένων απλώς ως φιλανθρωπική πράξη, αλλά ως μια αμοιβαία προσπάθεια που ενισχύει την κοινωνία στο σύνολό της. Από αυτή τη σχέση επωφελούνται και οι δύο πλευρές εξίσου, ενώ τα οφέλη εκτείνονται και πέρα από την κοινότητα, τόσο σε εποχές κανονικότητας όσο και κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Στην Ισπανία, όπου ο COVID-19 έχει προκαλέσει τραγικές απώλειες ειδικότερα ανάμεσα σε ηλικιωμένους, το ΙΣΝ παρείχε υποστήριξη στην οργάνωση Grandes Amigos, στο πλαίσιο της Διεθνούς Πρωτοβουλίας Δράσης για τον COVID-19, ύψους $100 εκατομμυρίων, με σκοπό να βοηθήσει περίπου χίλιους ηλικιωμένους, που ζουν σπίτι τους καθώς και 44 δομές, προκειμένου να αναπτύξουν μόνιμη επαφή με περισσότερους από χίλιους εθελοντές. Συνήθως, οι συμμετέχοντες βρίσκονται και συναναστρέφονται ένας προς έναν ή σε μικρές ομάδες, αλλά εξαιτίας των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης, τώρα επικοινωνούν μέσω τηλεφώνου ή tablet. Φιλοσοφία της Grandes Amigos είναι ότι οφείλει κανείς να δει πέρα από τα κοινωνικά στερεότυπα για να σχηματίσει αληθινούς ανθρώπινους δεσμούς, προσβλέποντας παράλληλα στην προώθηση μιας πιο ρεαλιστικής, αξιοπρεπούς αντίληψης της γήρανσης. Γεγονός που θα ωφελήσει τόσο μικρούς όσο και μεγάλους.

Η SAGE υποστηρίζει τη βελτίωση της εμπειρίας της γήρανσης για ΛΟΑΤ άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ διευθύνει πέντε κέντρα για ηλικιωμένους στην πόλη της Νέας Υόρκης. Πρόσφατα, το ΙΣΝ παρείχε υποστήριξη στο Πρόγραμμα Friendly Visitor Program της SAGE. Σύμφωνα με την οργάνωση SAGE, οι ηλικιωμένοι ΛΟΑΤ έχουν διπλάσιες πιθανότητες να ζουν μόνοι τους και είναι τρεις έως τέσσερις φορές πιο πιθανό να μην έχουν παιδιά. Το Friendly Visitor Program φέρνει κοντά αυτούς τους ανθρώπους, σχηματίζοντας ένα δίκτυο, που εκτείνεται πέρα από τους συμμετέχοντες του προγράμματος. Ένας «φιλικός επισκέπτης», ο οποίος είναι δάσκαλος γυμνασίου, ζήτησε από τους μαθητές του να φτιάξουν κάρτες και να γράψουν γράμματα σε ηλικιωμένους που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Από την έναρξη της πανδημίας, η μορφή του προγράμματος άλλαξε και πλέον αντί για εβδομαδιαίες προσωπικές επισκέψεις, πραγματοποιούνται τηλεφωνικές συνομιλίες κάθε δεύτερη ημέρα.

Οι οργανώσεις Grandes Amigos και SAGE αποτελούν παράδειγμα αμοιβαία υποστηρικτικών σχέσεων μεταξύ των γενεών, που μπορούμε εν δυνάμει να σχηματίσουμε και στις δικές μας κοινότητες για να επιτύχουμε το είδος της κοινωνικής αλληλεγγύης που οραματίζεται ο Eric Klinenberg – μια κοινωνική αλληλεγγύη που μπορεί να σώσει ζωές.