Μετάβαση στο κεντρικό περιεχόμενο

Επαναπροσδιορίζοντας την Έννοια της Ηγεσίας σε Συνεργασία με το Tällberg Foundation

Ο όρος ηγεσία χρησιμοποιείται τακτικά, αλλά σπάνια εξηγείται επαρκώς. Ως γνώρισμα πολλοί το αναζητούν, ωστόσο είναι δύσκολο να εντοπιστεί.

Το Tällberg Foundation δεν αρκείται σε έναν απλό ορισμό της έννοιας «ηγεσία» αλλά επιδιώκει να επαναπροσδιορίσει τι θα μπορούσε να σημαίνει «ηγεσία» στον 21ο αιώνα. Καθώς η έννοια της ηγεσίας εξελίσσεται διαρκώς, ο εντοπισμός ηγετών, όπως προβλέπεται από τον ορισμό, είναι περιοριστικός.

Όποια και εάν είναι τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν έναν ηγέτη, η ηγεσία, σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό, συχνά θεωρείται ότι ενυπάρχει αποκλειστικά και μόνο μέσα σε ένα καθιερωμένο πλαίσιο γνώσης, διακυβέρνησης ή διαχείρισης. Τα σχετικά διαπιστευτήρια και οι υψηλές θέσεις σε υπάρχουσες κοινωνικές και ιεραρχικές δομές διευκολύνουν την κατά τα άλλα περίπλοκη διαδικασία εντοπισμού ηγετών. Ο εντοπισμός ηγετών κάποιες φορές σημαίνει την αναζήτηση «ειδικών» σε έναν συγκεκριμένο τομέα που πιστοποιείται τόσο από τον βαθμό εξοικείωσής τους με το εκάστοτε αντικείμενο, όσο και από τα σχετικά διαπιστευτήρια. Άλλες φορές συνεπάγεται την αναζήτηση προσώπων που βρίσκονται στην κορυφή της ιεραρχίας ενός οργανισμού ή μίας ομάδας. Σε κάθε περίπτωση, η παγιωμένη άποψη περί ηγετών περιορίζει την έννοια της ηγεσίας σε ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο.

Παρά το γεγονός ότι οι ειδικοί είναι απαραίτητοι και οι ηγέτες, που προσδιορίζονται κατά αυτόν τον τρόπο, μπορεί να είναι αποτελεσματικοί και οραματιστές, οι αδυναμίες αυτού του τυποποιημένου μοντέλου είναι εμφανείς. Σε μία εποχή που χαρακτηρίζεται, περισσότερο από ποτέ, από την κατάρρευση των παραδοσιακών δομών, την αυξημένη παγκόσμια κινητικότητα και την παράβλεψη της άποψης ειδικών από τα δίκτυα ενημέρωσης, αναδεικνύεται η αναγκαιότητα ύπαρξης νέων μορφών ηγετών, ενώ παράλληλα θα πρέπει να ανιχνευθούν καινούργιοι τρόποι εντοπισμού τους.

Βραβείο “The Eliasson Global Leadership Prize”
«H δύναμή του είναι καταλυτική

Το Tällberg Foundation πιέζει προς μία διαφορετική κατεύθυνση και υποστηρίζει την αντίληψη της έννοιας της ηγεσίας που βασίζεται αντ’ αυτού στην αξία των ιδεών. Αντί να αποτιμάται η αξία ενός ηγέτη βάσει της θέσης του στην ιεραρχία, προηγούμενης εμπειρίας στο πλαίσιο ενός οργανισμού ή σχετικών διαπιστευτηρίων, αξιολογείται βάσει των ιδεών του και της προστιθέμενης αξίας που πρόκειται να φέρουν όταν θα τεθούν σε εφαρμογή. Ο προσδιορισμός των ηγετών βάσει των ιδεών τους προσφέρει μία ευρύτερη αντίληψη της έννοιας της ηγεσίας, επιτρέποντας την ανάδειξη ηγετών οι οποίοι εργάζονται μεταξύ διαφορετικών κλάδων. Μέσα από το ετήσιο Βραβείο «The Eliasson Global Leadership Prize», με την υποστήριξη του ΙΣΝ, το Tällberg Foundation εντοπίζει και αναγνωρίζει εξαιρετικούς ηγέτες, των οποίων το έργο στηρίζεται στις οικουμενικές αξίες και γεννά μία αίσθηση ελπίδας και αισιοδοξίας.

Η Sharmeen Obaid-Chinoy, μία εκ των νικητών του βραβείου Eliasson Prize για το 2018, αποτελεί τον ορισμό της ηγέτιδας, της οποίας οι ιδέες κινούνται μεταξύ διαφορετικών κλάδων και πεδίων δράσης. Η δύο φορές βραβευμένη με Όσκαρ, Sharmeen Obaid-Chinoy, ξεκίνησε την καριέρα της ως σκηνοθέτης στο Πακιστάν. Ωστόσο, έκτοτε, το έργο της έχει «ταξιδέψει» σε ολόκληρο τον κόσμο. Την περασμένη χρονιά έγινε η πρώτη καλλιτέχνης που συμπροέδρευσε του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Το 2016, αφού ολοκλήρωσε τη σκηνοθεσία ενός ντοκιμαντέρ με θέμα ένα κορίτσι που επιβίωσε από μία απόπειρα δολοφονίας τιμής, η Obaid-Chinoy συναντήθηκε με τον Πρωθυπουργό του Πακιστάν για να συζητήσουν μεταρρυθμίσεις νόμων που σχετίζονται με αντίστοιχα εγκλήματα. Επιπλέον, πρόσφατα συνεργάστηκε με τον σταρ του NBA, LeBron James, προκειμένου να διερευνήσουν την εξαιρετικά επικερδή βιομηχανία των απλήρωτων αθλητών-φοιτητών των κολεγιακών πρωταθλημάτων.

Sharmeen Obaid-Chinoy – Σκηνοθέτης
«Είναι σημαντικό να κάνουμε δύσκολες συζητήσεις

Η εμπειρία της στην αφήγηση λειτουργεί σαν ένας φακός που μπορεί ανά πάσα στιγμή να «φωτίσει» οποιοδήποτε θέμα, προσφέροντας νέες προοπτικές και ιδέες. Μέσα από την τέχνη του κινηματογράφου, αυτές οι ιδέες μπορούν να διαδοθούν ευρέως. Η Obaid-Chinoy αξιοποιεί αυτό το μέσο προκειμένου να δώσει φωνή σε εκείνους που δεν έχουν τη δυνατότητα να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Κατά αυτόν τον τρόπο αντί να συγκεντρώνεται η εξουσία στα χέρια ενός μόνο ανθρώπου, η ηγεσία που βασίζεται στις ιδέες, διαχέεται σε όλο και περισσότερους ανθρώπους.

Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση του νευροεπιστήμονα του Columbia University, Rafael Yuste, ενός ακόμα νικητή του βραβείου Eliasson Prize 2018. Ο Yuste είναι ένας από τους συνδιοργανωτές της Πρωτοβουλίας Χαρτογράφησης Εγκεφάλου BRAIN (Brain Research through Advancing Innovative Neurotechnologies). Πρόκειται για μία φιλόδοξη σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα που περιλαμβάνει νευροεπιστήμονες από διάφορα πανεπιστήμια, και στοχεύει στην ανάπτυξη τεχνολογιών για τη βελτίωση της κατανόησης της λειτουργίας και των διαταραχών του εγκεφάλου. Επί του παρόντος, η πρωτοβουλία συνεχίζεται από ερευνητές σε περισσότερους από δέκα διαφορετικούς οργανισμούς, αποδεικνύοντας πως η ηγεσία που στηρίζεται στις ιδέες μπορεί να είναι αποκεντρωμένη.

Rafael Yuste – Νευροεπιστήμονας
«Το όνειρό μου είναι να αλλάξω την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα

Επιπλέον, ο Yuste βασίζεται στην εξειδικευμένη γνώση του για να μεταφέρει τις ιδέες του πέρα από τα στενά όρια του κλάδου του. Το έργο του ξεπερνά το πλαίσιο της νευροεπιστήμης, εξετάζοντας τις ηθικές διαστάσεις της ταχέως αναπτυσσόμενης τεχνολογίας που σχετίζεται με τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Το να αφήνεις τις ιδέες σου να σε οδηγήσουν, ανεξαρτήτως του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιείσαι, εκφράζει απόλυτα την αντίληψη του Tällberg Foundation όσον αφορά την έννοια της ηγεσίας.

Μία καλή ιδέα, που διαπερνά τα στενά όρια συγκεκριμένων πεδίων δράσης, οδήγησε επίσης έναν ιμάμη, έναν καρδινάλιο και έναν πάστορα να συνεργαστούν, με στόχο να αντιμετωπίσουν τις αντιπαλότητες που προκύπτουν από τον θρησκευτικό φανατισμό. Ο Ιμάμης Omar Kobine, ο Καρδινάλιος Dieudonné Nzapalainga, και ο Πάστορας Guérékoyame-Gbangou, με την πεποίθηση ότι η θρησκευτική αφοσίωση δεν θα πρέπει να αποτελεί αιτία διαιώνισης πολιτικών διαχωρισμών και αιματοκυλίσματος, δημιούργησαν την Plateforme des Confessions Religieuses de Centrafrique. Κάθε θρησκευτικός ηγέτης, μεμονωμένα, είχε μία ιδιαίτερα σημαντική αντίληψη και δράση, ωστόσο η συνεργασία τους μπορεί να αποφέρει αποτελέσματα με μεγαλύτερο αντίκτυπο από το άθροισμα των επιμέρους δράσεών τους.

Plateforme des Confessions Religieuses de Centrafrique – Καρδινάλιος, Πάστορας και Ιμάμης
«Όταν δουλεύουμε μαζί, γινόμαστε πιο δυνατοί

Η ανταλλαγή ιδεών μεταξύ ηγετών, υπό τη μορφή διαλόγου, είναι εξαιρετικά σημαντική. Αυτού του είδους η ανταλλαγή προκύπτει ως ανάγκη, δεδομένου ότι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος σήμερα απαιτούν νέους τρόπους σκέψης και μοντέλα δράσης. Μέσα από τη συζήτηση, οι ιδέες αναπτύσσονται και επανεξετάζονται. Στο πλαίσιο ενός ανοιχτού διαλόγου με άλλους ηγέτες που βλέπουν πέρα από τα παραδοσιακά όρια των αρμοδιοτήτων τους, μπορεί να διαφανεί ο θετικός αντίκτυπος μίας ιδέας στον κόσμο. Όπως, άλλωστε, λέει και η Sharmeen Obaid-Chinoy: «Είναι σημαντικό να κάνουμε δύσκολες συζητήσεις.»


Το Tällberg Foundation επιδιώκει να χτίζει διεθνή δίκτυα, τα οποία μπορούν να προσφέρουν δημιουργικές λύσεις σε κρίσιμα ζητήματα. Η αντίληψη της έννοιας της ηγεσίας υπό το πρίσμα των ιδεών που επιδιώκουν να γίνουν πράξη, προϋποθέτει το σχηματισμό μίας ομάδας ανθρώπων, οι οποίοι είναι διατεθειμένοι να ξεπεράσουν τον παραδοσιακό τρόπο σκέψης και τα στενά όρια των αρμοδιοτήτων τους, και στη συνέχεια να «παρασυρθούν» από τον μεταξύ τους διάλογο. Σε ένα συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην πόλη του Μεξικού, φέτος το φθινόπωρο, προς τιμήν των νικητών του βραβείου, το Tällberg Foundation πέτυχε ακριβώς αυτό.

Παράλληλα με την αναγνώριση των νικητών του Βραβείου Eliasson για το 2018, αξίζει επίσης να γιορτάσουμε τους περισσότερους από 800 υποψηφίους, από παραπάνω από 130 χώρες, ακόμη και εάν τελικά δεν διακρίθηκαν. Κάθε ένας από τους 800 υποψηφίους ξεχωριστά είχε ιδέες που γεννούν αισιοδοξία, βασισμένες σε οικουμενικές αξίες για τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου, που ήταν άξιες ώστε να τεθούν υποψήφιες για το βραβείο. Και σε έναν κόσμο στον οποίο η ηγεσία ορίζεται από τις προοπτικές των εκάστοτε ιδεών, και όχι από διαπιστευτήρια ή μία υψηλή θέση στην ιεραρχία, αυτοί είναι 800 ηγέτες που δουλεύουν για ένα καλύτερο μέλλον.